29 maart 2023

Pleidooi voor introductie van het geluidlabel

Tijdens de Nationale Geluidhinderdag op donderdag 23 maart 2023 stond de bouwopgave in ons land centraal: hoe realiseren we genoeg nieuwe woningen en creëren we een goed woon- en leefklimaat?

Dagvoorzitter Paul de Vos introduceerde in zijn sessie ‘Projectontwikkeling, een introductie’ het geluidlabel voor nieuwe en bestaande woningen. Ed Goudriaan, adviseur geluidhinder, milieu en ruimtelijke ontwikkeling, is groot voorstander van het geluidlabel. Hij legt uit waarom.

Utrecht vanuit de lucht, de combinatie van woonwijk, spoorweg, autoweg en industrie vraagt om goed geluidsadvies

MEER WETEN?
Neem contact op met een van onze adviseurs.

Wet geluidhinder werkt onvoldoende

“Een aantal jaar geleden schreef ik al een artikel over dit onderwerp voor het blad Geluid (pagina 8). Het artikel begon met de stelling dat de regie van de overheid vanuit de Wet geluidhinder onvoldoende heeft gewerkt. Na ruim veertig jaar onder de Wet geluidhinder – met als doel de burger beschermen tegen te hoge geluidbelastingen – moeten we constateren dat verkeerslawaai een grote invloed heeft op ons mensen. Zo ondervinden ruim 3,5 miljoen mensen in ons land ernstige hinder door verkeerslawaai, en hebben ruim 1,5 miljoen mensen zelfs last van ernstige slaapverstoring*.”

Voor Ed is het duidelijk: de regie van de overheid werkt ontoereikend, de markt moet het gaan doen. Maar hoe zorgen we dat de markt haar werk gaat doen? Ed: “Door het instellen van een economische incentive; het geluidlabel.”

Wat is een geluidlabel?

Het geluidlabel is eigenlijk hetzelfde systeem als het energielabel. Woningen worden beoordeeld en krijgen een label in de categorie A t/m G, waarbij A staat voor een uitstekend geluidniveau en G voor een slecht geluidniveau (zie afbeelding).

Omgevingskwaliteitstabel van woningen

Ed vervolgt: “We moeten hierbij verder kijken dan alleen de geluidbelasting op de gevel. Zo moeten we ook aandacht besteden aan de geluidkwaliteit van woningen en aan de omgevingsfactoren die een positieve bijdrage leveren aan de omgeving. En voor huurwoningen moet er een koppeling worden gemaakt met het huurpuntensysteem.”

Voorbeelden beoordelingssysteem

Volgens Ed zijn er een aantal zaken die binnen het beoordelingssysteem extra punten op kunnen leveren. “Bijvoorbeeld de aanwezigheid van een geluidluwe gevel, een geluidluwe buitenruimte (eventueel gezamenlijk), een ‘stille’ kamer en de aanwezigheid van een verhoogde geluidisolatie tussen woningen onderling. Naast fysieke kenmerken van de woningen, kunnen ook omgevingsfactoren invloed hebben op het geluidlabel. De aanwezigheid van een ‘rustig binnenplein’ zou bijvoorbeeld weer extra punten op kunnen leveren.”

Verantwoordelijkheid bij de markt

De introductie van een geluidlabel kan een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren van een prettig woon- en leefklimaat in ons land de komende jaren. Ed: “Met de Wet geluidhinder probeert de overheid al decennia lang om een goede leefomgeving te creëren als het gaat om geluid, met weinig succes. Door de verantwoordelijkheid bij de markt neer te leggen, kunnen we het tij keren.”

“Om zoveel mogelijk punten te scoren binnen dit geluidlabel, heeft de markt immers baat bij een intelligent ontwerp van zowel woningen als de omgeving, dat is afgestemd op de geluidhinderklasse. Is er sprake van hoge geluidbelasting op een locatie? Dan leveren de bijbehorende maatregelen geld op, in plaats van dat ze als kostenpost worden beschouwd.”

Bijdrage aan mentale gezondheid

Ed vult aan: “Door deze focus te verschuiven, verwacht ik dat geluidmaatregelen een plek krijgen in het beginstadium van een gebouw of stedenbouwkundig ontwerp, in plaats van in de eindfase van een planproces. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat zogenaamde happy places –omgevingen waar doelbewust stressfactoren als betonnen bouwblokken, drukte, geluidoverlast of luchtvervuiling ontbreken – meer sociale interacties tot gevolg hebben. Die interacties zorgen ervoor dat de binding met de wijk sterker wordt en dat er een gemeenschap kan ontstaan. Door te zorgen voor omgevingen met een lage geluidbelasting leveren we een bijdrage aan de mentale gezondheid van ons allemaal. Een grote kans voor gebiedsontwikkelaars, ontwerpers en akoestisch adviseurs.”

* Op basis van onderzoek in 2003 bij mensen van 16 jaar en ouder wordt het maximale percentage ernstig gehinderden door wegverkeersgeluid geschat op 29% (ruim 3,5 miljoen mensen) en het percentage mensen met ernstige slaapverstoring op 12% (1,5 miljoen) per jaar (Franssen EAM, van Dongen JEF, Ruysbroek JMH, Vos H, Stellato RK. Hinder door milieufactoren en de beoordeling van de leefomgeving in Nederland. Inventarisatie verstoringen 2003. RIVM rapport 815120001/2004; TNO rapport 2004-34). 

Vakgebieden (1)

Medewerkers (1)

Adviseur Ed  Goudriaan
Ed
Goudriaan
Adviseur geluid en trillingen en milieu, vennoot