7 mei 2020

Terugblik CIRCO-expertcafé: Alles over de milieu-impact van producten

Wat is de milieu-impact van een auto, een gietijzeren pan, of een harde schijf? En hoe ontwerp je zo’n product zo milieuvriendelijk mogelijk? Adviseur Gerwin Beukhof vertelde in het CIRCO-expertcafé meer over milieu-impact en wat daar allemaal bij komt kijken.

CIRCO-expertcafé

MEER WETEN?
Neem contact op met een van onze adviseurs.

LEREN OVER DE MILIEU-IMPACT VAN PRODUCTEN

Tijdens ’t CIRCO-expertcafé op 8 april kwamen 22 CIRCO-trainers digitaal samen om meer te leren over de milieu-impact van producten. De experts gingen in kleinere groepen aan de slag met de berekening van de milieu-impact. Onze adviseur Gerwin Beukhof en Linda van CIRCO begeleidden de groepen daarbij.

MOOIE ONLINE WERKVORM

De groepen konden op een digitale manier aan de bel trekken als ze vragen hadden. Dan sloten de adviseurs even aan bij de videochat van de groep om mee te denken. “Dit was leuk om mee te maken, en het werkte tijdens de tests heel goed, vertelt Gerwin. “Zo kunnen we dus ook in deze tijden gewoon ons advies blijven geven, ook in dit soort sessies.”

GIDS IN HET SAMENBRENGEN VAN KENNIS

Uit de sessie bleek dat het een uitdaging is om een technisch onderwerp als milieu-impact écht te concretiseren. “De CIRCO-experts hebben al een goede basis over circulariteit en duurzaamheid. En zelfs voor hen is het lastig om een begrip als milieu-impact te kwantificeren. De kennis is er, maar het samenbrengen daarvan, dát is de uitdaging. Wij kunnen daar een gids in zijn”, vertelt Gerwin. “Het is echt een kunst om technische kennis aan te sluiten op het abstractere niveau van circulair ontwerpen. Daar ligt misschien wel de sleutel om de uitdaging van circulariteit op te lossen.”

ONTWERPSTRATEGIE AFHANKELIJK VAN IMPACTPROFIEL

In het expertcafé stond de milieu-impact van producten centraal. De gewenste ontwerpstrategie van een product is sterk afhankelijk van het impactprofiel. Afhankelijk van het type product, heeft een bepaalde ontwerpstrategie (van de R- strategieën*) veel meer effect. Gerwin legt uit hoe dit zit.

“Soms is het zo onzuinig om een auto nog te laten rijden, dat het beter is om de auto naar de sloop te brengen. Dit komt vooral omdat het grootste deel van de milieu-impact van een auto zit in de gebruiksfase. Denk maar aan alle emissies van fijnstof, stikstofoxiden en koolstofdioxide. De onderdelen worden gerecycled, en in een zuiniger model hergebruikt waarmee toekomstige emissies worden vermeden. Maar een gietijzeren pan kun je het beste zo langdurig mogelijk gebruiken. Want daar zit het grote deel van de milieu-impact in de productiefase, het omgieten van gietijzer kost veel energie.”

Een ander voorbeeld dat tijdens de sessie aan bod kwam, was een harde schijf. Daar is het juist de uitdaging om de grondstoffen binnen de keten houden. Dit gaat ook op voor een mobiele telefoon. “Mensen willen graag om de zoveel tijd een nieuwe telefoon. Dit hoeft niet zo’n groot probleem te zijn, zolang je de grondstoffen maar goed binnen de productieketen van mobiele telefoons houdt. Op die manier beperk je de milieu-impact effectief, omdat het grootste deel van de impact zit in de winning van de grondstoffen en veel minder in de productie en het gebruik van de schijven”, licht Gerwin toe.

CIRCULARITEIT IS EEN MIDDEL, GEEN DOEL OP ZICH

Het gaat bij circulariteit om de impact op het milieu op de lange termijn. “Die gedachte verdwijnt soms naar de achtergrond, merkt Gerwin op. “We moeten niet circulair zijn om het circulair zijn, maar omdat het beter is voor het milieu! De adviseurs van LBP|SIGHT kunnen hier richting aan geven door de impact van verschillende scenario’s berekenen en zo tot de meest effectieve ontwerpstrategieën en maatregelen te komen. En dus kijken naar de milieu-impact op de lange termijn.”

Meer over CIRCO

CIRCO activeert en equipeert productiebedrijven en creatieve professionals om concreet aan de slag te gaan met circulair ondernemen. Door producten, diensten en businessmodellen te (her)ontwerpen wordt circulair ondernemen in veel gevallen mogelijk. Onze collega Jeannette Levels is één van de gecertificeerde CIRCO-trainers in Nederland.

*Een R-strategie komt uit het 10-R model van Prof. Dr. J. Cramer. Dat model benoemt 10 strategieën voor circulariteit:

  • Producten slimmer gebruiken en maken (refuse, rethink, reduce)
  • Levensduur product/onderdelen verlengen (re-use, repair, refurbish, remanufacture, repurpose)
  • Nuttig toepassen van materialen (recycle, recover)

Vakgebieden (2)