Samen werken aan een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving?
- BezoekadresKelvinbaan 40 (2e etage), 3439 MT Nieuwegein
- PostadresPostbus 1475, 3430 BL Nieuwegein
- Telefoon030-2311377
- E-mailinfo@lbpsight.nl
13 november 2017
Kapconstructie Nieuwe Kerk in Delft thermisch geïsoleerd
Na een restauratie van enkele jaren is afgelopen week de Nieuwe Kerk in Delft officieel weer in gebruik genomen. Wij adviseerden bij de thermische isolatie van de kapconstructie.
LASTIGE OPGAVE
“Het energiezuinig maken van zo’n grote historische kerk is natuurlijk een lastige opgave”, zegt Henk Versteeg. Hij is senior adviseur op het gebied van bouwfysica en bouwakoestiek. “Je kunt de wanden niet isoleren en hooguit kun je iets met de vensters doen.”
Het aanpakken van de houten kapconstructie was een bijzondere uitdaging. “Zo’n constructie bevindt zich op grote hoogte en heeft een groot oppervlak”, legt Versteeg uit. “Er is totaal geen isolatie en ook de luchtdichtheid van de kap was onvoldoende.”
ISOLEREN ZONDER BOUWFYSISCHE RISICO’S
De kapconstructie heeft een aanzienlijke invloed op het warmteverlies van de kerk. “Dat komt door transmissie van warmte en exfiltratie van warme lucht. Door thermische isolatie kun je de luchtdichtheid en de thermische kwaliteit van het kerkgebouw aanzienlijk verbeteren’’.
De vraag was hoe de kap kon worden geïsoleerd zonder bouwfysische risico’s te nemen. “Door isolatie kan namelijk condensatie in de constructie ontstaan. En dat kan de houten gewelven of de kapconstructie aantasten”, aldus de adviseur van LBP SIGHT.
“Ik heb op de gewelven rondgelopen. Dat was een fantastische ervaring”. – Henk Versteeg
‘FANTASTISCHE ERVARING’
Om zich een goed beeld van de situatie te vormen, moest Versteeg helemaal naar boven in de kerk. “Ik heb op de gewelven rondgelopen en dat was een fantastische ervaring”, zegt hij. “De Nieuwe Kerk is niet zomaar een project. Hij dateert van de 14e eeuw en bevat de grafkelder van het Koninklijk Huis.” De kerk heeft een toren van bijna 109 meter, na de Dom de hoogste van Nederland.
Na zijn onderzoek gaf Henk Versteeg drie mogelijkheden voor isolatie aan. “Een manier zou zijn om de buitenzijde van de kapconstructie te isoleren”, zegt hij. “Ook konden we dat juist aan de binnenzijde doen.” Maar uiteindelijk adviseerde Versteeg te kiezen voor een derde mogelijkheid. “De beste oplossing was om thermische isolatie op de bovenzijde van het dakbeschot van het gewelf aan te brengen.”
THERMISCH AFGESCHEIDEN
LBP SIGHT heeft deze oplossing vaker bij oude kerken geadviseerd en toegepast. Dat gebeurde onder meer bij De Duif in Amsterdam en de Haarlemse Bakenesserkerk .
“Er zit namelijk altijd ruimte tussen de kap en de gewelven”, licht Versteeg zijn keuze toe. “Die ruimte is in het algemeen goed geventileerd. Isoleer je daar, dan blijf je van de monumentale kapconstructie af.” In feite wordt de ruimte tussen kap en gewelven thermisch afgescheiden van de rest van de kerk. “Je beperkt zo het warmteverlies door de kap heen.”
PRECIES WETEN WAT JE GAAT DOEN
Versteeg adviseerde deze aanpak eerst toe te passen bij een beperkt deel van de kap. “Belangrijk is dat je vooraf precies weet wat je gaat doen. Met welk materiaal en op welke uitvoeringswijze ga je de bovenzijde van de gewelven isoleren”, zegt hij. “Dan worden ook de daarmee samenhangende kosten duidelijk. Maar in elk geval was dit bouwfysisch gezien de beste oplossing.”