3 november 2022

Uitspraak Raad van State: opheffing bouwvrijstelling stikstof

Op 2 november werd bekend dat de bouwvrijstelling voor stikstofdepositie niet voldoet aan het Europese natuurbeschermingsrecht. De Raad van State heeft de vrijstelling daarom van tafel geveegd; de vrijstelling mag niet langer gebruikt worden in bouwprojecten. Wat betekent dit voor bouwende en ontwikkelende partijen?

Wat was de bouwvrijstelling voor stikstofdepositie?

De bouwvrijstelling maakte sinds 1 juli 2021 onderdeel uit van de Wet natuurbescherming. Kort gezegd houdt de vrijstelling in dat de bouw is uitgezonderd van stikstofregels. Bouwende en ontwikkelende partijen hoefden tot vandaag bij de vergunningverlening voor een project geen rekening te houden met de stikstofuitstoot van bouwactiviteiten. Het effect van tijdelijke stikstofuitstoot op de natuur speelde geen rol, zolang een gebouw na de bouw geen stikstof meer uitstootte.

MEER WETEN?
Neem contact op met een van onze adviseurs.

Wat verandert er voor bouwende en ontwikkelende partijen?

In de aanloop naar de uitspraak werd gesuggereerd dat ophef van de vrijstelling een algehele bouwstop tot gevolg zou hebben. Dat is niet het geval; niet alle bouwprojecten komen stil te liggen. Wel moeten bouwende en ontwikkelende partijen per project onderzoek doen naar de mogelijke gevolgen van stikstofuitstoot, net als vóór de invoering van de vrijstelling. Onze verwachting is dat veel kleine projecten uiteindelijk alsnog doorgang kunnen vinden, omdat ze individueel klein genoeg zijn om geen significante stikstofdepositie te veroorzaken.

Bouwbedrijven en ontwikkelaars moeten wel rekening houden met vertraging. Zo kan het voorkomen dat er bij lopende procedures – oftewel, bouwplannen die al in procedure zijn gebracht – om aanvullend stikstofonderzoek wordt gevraagd. Hierdoor kunnen procedures on hold komen te staan. Daar komt bij dat de capaciteit voor uitvoer van stikstofonderzoek beperkt is; er is een tekort aan experts om de berekeningen te maken. Al met al kunnen bouwplannen dus flinke vertraging oplopen.

Mogelijke oplossing: eerdere beoordeling van bouwplannen

Eerder inzicht krijgen in stikstofuitstoot is een mogelijke oplossing om vertraging in de toekomst te voorkomen. Maar in een vroeg stadium van de ontwikkeling is dit vaak lastig te concretiseren. Daarom heeft LBP|SIGHT samen met de gemeente Utrecht hiervoor een regressiemodel ontwikkeld, dat we ook al toepasten vóórdat de bouwvrijstelling in werking trad.

LBP|SIGHT is op dit moment bezig om de gevolgen van de uitspraak voor lopende projecten in kaart te brengen. Opdrachtgevers kunnen bij vragen over hun project contact opnemen met hun contactpersoon. Meer weten over de ophef van de bouwvrijstelling stikstof? Lees het bericht van de Raad van State.

Vakgebieden (1)