Samen werken aan een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving?
- BezoekadresKelvinbaan 40 (2e etage), 3439 MT Nieuwegein
- PostadresPostbus 1475, 3430 BL Nieuwegein
- Telefoon030-2311377
- E-mailinfo@lbpsight.nl
2022 – 2023
Gemeente Edam-Volendam: nieuwe ontsluitingsweg
Gesprekken met bewoners, onderzoek en advies geluidwering gevels
Extra verkeer op een weg heeft gevolgen voor omwonenden, onder meer op het gebied van geluid. Dit geldt ook voor de nieuwe verkeerssituatie in gemeente Edam-Volendam. Kan de weg zelf niet stiller? Dan moeten de gevels van de omliggende woningen het geluid beter kunnen weren. Maar hoe? Gemeente Edam-Volendam heeft LBP|SIGHT ingeschakeld voor een onderzoek naar geluidhinder en voor praktische aanpassingen aan de gevels van de bestaande, omliggende woningen.
Bewoners uit de gemeente Edam-Volendam zijn afhankelijk van een tweetal provinciale wegen om de gemeente te verlaten. Om het verkeer beter te verdelen en de druk op de bestaande gemeentelijke ontsluitingswegen te verlagen, heeft de gemeente besloten om een derde ontsluitingsweg aan te leggen. Door de aanleg van de nieuwe weg verandert de verkeersstroom in de gemeente: verkeer dat eerst via de buitenkant van Edam en Volendam reed, vindt nu deels zijn weg door de dorpen. Dit levert voor sommige bewoners extra geluidoverlast op. Adviseur geluid Monique van Bemmelen heeft voor twintig woningen onderzocht hoeveel overlast er is en, indien noodzakelijk, welke maatregelen er nodig zijn om de overlast te verhelpen.
Foto: Johan Jonk
Geluidwerende maatregelen: lastiger voor een bestaande weg
Monique: “De nieuwe ontsluitingsweg is aangelegd met geluidreducerende maatregelen, zoals een stil wegdek en omringende geluidwallen. De bestaande wegen naar de ontsluitingsweg toe krijgen meer verkeer doordat het verkeer een andere route gaat volgen. Daardoor ontstaat er een hogere geluidbelasting bij de bestaande woningen, terwijl het op deze plekken niet mogelijk is om dezelfde geluidreducerende maatregelen te nemen.” Zo is er bijvoorbeeld geen plek voor geluidwallen. Ook is het aanbrengen van een stillere toplaag niet overal mogelijk door de aanwezigheid van rotondes. Monique legt uit waarom: “Die toplaag is niet geschikt voor rotondes, omdat auto’s daar zorgen voor meer wringing in het wegdek door het maken van bochten en het afremmen en optrekken. Dat zorgt bij een ‘stille’ asfaltlaag te snel voor slijtage.”
De stukken weg tussen de rotondes hebben wel een stille toplaag gekregen. Op die plekken blijft de geluidhinder van het extra verkeer dan ook binnen de normen. Voor twintig woningen die in de buurt of direct aan de rotonde liggen, is sprake van een toename van de geluidbelasting op de gevel. Hiervoor hebben we als LBP|SIGHT een aanvullend onderzoek gedaan naar de geluidwering van de gevel.
Mensen beschermen tegen geluid
Monique: “Bij een reconstructiesituatie, waar in dit project sprake van is, is de gemeente verplicht om mensen te beschermen tegen geluid van buitenaf. Dit moet volgens de Wet geluidhinder. Daarom heeft de gemeente van tevoren al uitgebreid onderzoek laten doen naar de geluidhinder rond de nieuwe ontsluitingsweg. Wij stapten in voor de vervolgfase van dit onderzoek, waarbij we met metingen de geluidwering van de gevels in kaart hebben gebracht.”
In die fase is Monique in gesprek gegaan met de bewoners van de huizen in de buurt van de rotondes waar de geluidbelasting toeneemt. Daar heeft ze de tijd voor genomen: “Geluid is niet tastbaar”, vertelt ze. “Soms snappen mensen niet waarom de nieuwe weg bij hen geluidoverlast kan veroorzaken. Die weg ligt toch ver van hun huis? Daarom vinden we het belangrijk om mensen op tijd te betrekken bij het onderzoek en met hen in gesprek te gaan. Zo hebben we de bewoners goed kunnen informeren én ruimte kunnen geven voor het stellen van vragen en het bespreekbaar maken van zorgen. Door het op tijd betrekken van de bewoners bij het traject, is draagvlak ontstaan. Daarna startten we met de metingen.”
Foto: Johan Jonk
Iedere woning een eigen advies
Bij elke individuele woning heeft een team van twee collega’s geluidmetingen uitgevoerd: er staan namelijk veel verschillende soorten woningen in de buurt van de rotondes. Monique: “De meeste van de woningen zijn gebouwd in de jaren vijftig of zestig. Maar er zijn ook appartementen uit de jaren tachtig en een boerderij van meer dan honderd jaar oud. Bovendien hebben sommige bewoners hun woning recent uitgebouwd.”
Alle gevels zijn op de proef gesteld. Monique: “Bij het meten plaatsen we een box voor het huis. Die maakt een heel hard geluid in alle verschillende frequenties. Vervolgens meten we het aantal decibel buiten en daarna het aantal decibel binnen. Het verschil tussen die twee metingen is de geluidwering van de gevel.” De metingen hebben geleid tot veel verschillende resultaten en dus tot maatwerk adviezen, want: elke woning is anders én de oplossingen moeten ook passen in de bestaande situatie.
Praktische adviezen
Gemeente Edam-Volendam heeft een uitgebreid rapport ontvangen met metingen en adviezen om de geluidhinder te beperken. In dit rapport staan de resultaten en de noodzakelijke aanpassingen.
Monique: “Uit de metingen is gebleken dat meer dan de helft van de woningen extra voorzieningen nodig heeft. In die gevallen hebben we gezocht naar een zo praktisch mogelijke oplossing om de geluidwering van de gevel te verhogen. Want hoewel de gemeente de onkosten betaalt – aanpassingen aan een gevel kunnen best ingrijpend zijn voor bewoners. Daarom willen we dat bewoners zo min mogelijk last hebben van die aanpassingen. Zo is het in sommige gevallen genoeg om het ventilatierooster aan te passen. In andere gevallen hebben we bijvoorbeeld geadviseerd om het glas te vervangen of naden te dichten.”
Mensen meekrijgen
LBP|SIGHT heeft bij deze opdracht voor het eerst samengewerkt met gemeente Edam-Volendam. Monique: “De samenwerking verliep heel goed. De communicatie was prettig en de kaders waren duidelijk. Tegelijkertijd hebben we als LBP|SIGHT veel ruimte gekregen om met bewoners te schakelen en ze te betrekken bij het project.”
“We worden als adviesbureau eigenlijk ingevlogen voor het technische deel: de geluidberekeningen en metingen. Maar volgens mij is juist het mensenwerk eromheen de meerwaarde van hoe wij als bureau werken.” Met de een-op-een-gesprekken en een aanvullende brief voelen bewoners zich gehoord. “Dat voorkomt ruis op de lijn en werkt voor iedereen prettig”, zegt Monique. Het ijs in Edam en Volendam was in ieder geval gebroken: “Het team dat de geluidmetingen deed werd met open armen ontvangen.”
Meer weten over dit project? Bekijk updates via deze pagina: Project Derde Ontsluitingsweg.
Over de opdrachtgever
Edam-Volendam is een gemeente in het noordoosten van Noord-Holland. De gemeente ligt aan het Markermeer en heeft rond de 37.000 inwoners. De grootste plaatsen zijn Volendam en Edam.