Samen werken aan een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving?
- BezoekadresKelvinbaan 40 (2e etage), 3439 MT Nieuwegein
- PostadresPostbus 1475, 3430 BL Nieuwegein
- Telefoon030-2311377
- E-mailinfo@lbpsight.nl
Onderzoek grondstoffenbeheer, Rijkswaterstaat
Inzicht in grondstoffenbeheer en materiaalschaarste
Rijkswaterstaat wil als grootverbruiker van materialen meer inzicht in het grondstoffenbeheer. Materialen als beton, asfalt en grond worden namelijk schaarser. Bovendien wil Rijkswaterstaat in 2030 circulair werken. Daarom heeft zij ons opdracht gegeven om onderzoek te doen naar potentiële materiaalschaarste binnen het werkgebied.
INZICHT IN GRONDSTOFFENSCHAARSTE
Meer inzicht in de grondstoffenschaarste helpt Rijkswaterstaat om de juiste keuzes te kunnen maken hoe hiermee om te gaan. Daarom hebben we onderzoek gedaan naar de meest essentiële grondstoffen die Rijkswaterstaat gebruikt: metalen, grond, zand, cement/beton en asfalt. Van deze grondstoffen hebben we een schaarsterisico bepaald op basis van literatuur en scenario’s.
We hebben de analyse gemaakt aan de hand van een Root Cause Analyse-model (RCA). Die laat zien wat de schaarste is als gevolg van de volgende factoren:
- technisch
- economisch
- sociaal-maatschappelijk
- politiek: beleid, wet- en regelgeving
- milieu
KOPPELING VAN SCHAARSTERISICO AAN BEDRIJFSVOERING
Het schaarsterisico van de onderzochte grondstoffen is nu bekend. De volgende stap is om dit risico te koppelen aan de bedrijfsvoering zoals die nu is, oftewel: hoe Rijkswaterstaat het materiaal toepast. Denk daarbij aan het areaal, het volume en de toegepaste techniek.
BEPALEN EN UITWERKEN VAN RELEVANTE TOEKOMSTSCENARIO’S
Zowel de relevantie als de impact van het risico hangt sterk af van het verwachte gebruik in de toekomst. Voor het onderzoek hebben we daarom vastgesteld waaraan een toekomstscenario moet voldoen vanuit het perspectief schaarste. Voor Rijkswaterstaat hebben we op deze manier vier relevante scenario’s uitgewerkt als oefening en ter inspiratie:
- smart mobility: zelfrijdende auto’s
- klimaatadaptatie: aanpassingen die noodzakelijk zijn als reactie op een stijgende zeespiegel en een veranderend weerpatroon
- het betonakkoord: ambitie om al het betonafval binnen de eigen branche opnieuw hoogwaardig in te zetten
- de energietransitie: overgang naar een maatschappij waarin enkel nog hernieuwbare energietechnieken geaccepteerd worden
DE JUISTE HANDELINGSPERSPECTIEVEN INTRODUCEREN
We hebben de scenario’s uitgewerkt naar de gevolgen voor het grondstoffenverbruik in het algemeen, de gevolgen voor het areaal van Rijkswaterstaat en de gevolgen voor de circulaire balans. Hiermee kan Rijkswaterstaat een scenariostudie doen om toekomstige schaarsterisico’s te identificeren en gerichte handelingsperspectieven te introduceren.
EEN HANDELINGSPLAN VOOR EEN MEER CIRCULAIR PROCES
Een vervolgstap is nu om een duidelijk beeld te krijgen van de exacte hoeveelheden en de kwaliteit van de materiaalstromen binnen Rijkswaterstaat. Dit maakt het mogelijk om te bekijken hoe en in welke mate secundaire materiaalstromen aan de toekomstige vraag naar materialen kunnen voldoen.
Om dit te bereiken is het belangrijk dat de informatie over schaarste op de juiste plek binnen Rijkswaterstaat terecht komt. Ook is het nodig om circulariteit en grondstoffenverbruik op te nemen in aanbestedingen en tenderprocessen. Daarvoor hebben we een handelingsplan opgesteld voor iedere stap van de procescyclus van Rijkswaterstaat.