Samen werken aan een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving?
- BezoekadresKelvinbaan 40 (2e etage), 3439 MT Nieuwegein
- PostadresPostbus 1475, 3430 BL Nieuwegein
- Telefoon030-2311377
- E-mailinfo@lbpsight.nl
1 mei 2024
Afstudeeronderzoek ‘Landschapsgronden; een blauwdruk voor versterking van het landschap’
In 2021 introduceerde CDA-kamerlid Derk Boswijk de term landschapsgrond; een derde type grond naast natuur- en agrarische grond. Het idee? Landschapsgronden moeten dienen als een soort warme shawl rondom Natura2000-gebieden. Ze beschermen naastgelegen natuurgebieden en hebben tegelijkertijd een agrarische functie.
Tijdens zijn afstudeerstage bij LBP|SIGHT deed Remco Nieuwenhuis, student Ruimtelijke Ordening en Planologie aan Hogeschool Saxion, onderzoek naar landschapsgronden. In zijn afstudeerscriptie –getiteld ‘Landschapsgronden; een blauwdruk voor versterking van het landschap’ – zet hij uiteen onder welke voorwaarden het instrument landschapsgrond effectief kan worden ingezet met een gedragen motivatie van alle betrokken partijen. Paul Kindt begeleidde Remco tijdens zijn onderzoek. Als gastdocent bij Van Hall Larenstein kwam hij in contact met Remco en ze vonden elkaar in de interesse in het landelijk gebied en de wisselwerking tussen mens en landschap.
Landschapsgrond in de praktijk
Remco: “Ik heb voornamelijk naar het proces gekeken. Er zijn veel inhoudelijke specialistische instrumenten beschikbaar en er is veel bekend over landschapsgrond, maar nog niet zoveel over hoe het in de praktijk kan werken. Wat betekent het voor grondeigenaren? Wat is het toekomstig gebruik? Om dit te onderzoeken heb ik interviews gehouden met drie typen grondeigenaren: Groen Ontwikkelfonds Brabant (GOB), Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) en de directeur van de Federatie Particulier Grondbezit (FPG).”
Rol in landbouwtransitie
De belangrijkste conclusie uit het onderzoek is dat landschapsgronden van grote betekenis kunnen zijn in de landbouwtransitie, mits er meer aandacht voor komt in de bestaande gebiedsgerichte aanpak. Remco: “We moeten aandacht besteden aan het algehele proces en daarbij rekening houden met de wensen van grondeigenaren. Idealiter komen de initiatieven vanuit hen.”
Paul vult aan: “Landschapsgrond is een instrument om tot een goede inrichting van het landelijk gebied te komen; dat staat namelijk onder grote druk. Veel landbouwactiviteiten zijn te ver geïndustrialiseerd. Er is sprake van een grote milieu-impact en footprint, maar tegelijkertijd moet landbouw wel een plek krijgen én houden in het landelijk gebied. Het instrument landschapsgrond is nog niet volledig uitgekristalliseerd, maar het is een goede manier om de belangen van de agrarische sector en Natura2000-gebieden beter in evenwicht te brengen.”
LBP|SIGHT is zelf met landgoederen in gesprek over hoe zij boeren kunnen bewegen om de footprint van landbouw te verminderen. Paul: “Uiteindelijk werken we met de betreffende landgoederen toe naar een groot en integraal plan. Het onderzoek van Remco kunnen we hier als het ware overheen leggen als handleiding en gedachtegang met relevante aandachtspunten.”
Download voor meer informatie het afstudeeronderzoek van Remco Nieuwenhuis: Landschapsgronden – een blauwdruk voor versterking van het landschap.